 |
| Olejek geraniowy |
Olejek geraniowy (ang. geranium oil) to jeden z ważniejszych naturalnych składników w warsztacie perfumiarza.
Otrzymywany jest z liści roślin z rodzaju Pelargonia (Pelargonium). Linneusz zakwalifikował ten rodzaj do rodziny Bodziszkowatych (Geraniaceae). Na świecie rozpoznano ponad 200 gatunków i hybryd tego rodzaju. Przyjętą praktyką, która rodzi sporo problemów, jest nazywanie odmian ozdobnych imieniem „pelargonia”, a odmian olejkodajnych „geranium”, chociaż do rodzaju Bodziszek (Geranium) nie należą. Tutaj dochodzimy do kolejnego schodka. Wśród rodzaju Geranium występuje bowiem jeden olejkodajny gatunek – to zdrawec bułgarski (Geranium macrorrhizum), którego olejek (ang. zdravetz oil) posiada szalenie charakterystyczny, ziołowy aromat.
 |
| Pelargonia pachnąca; z jej liści produkuje się olejek geraniowy |
Trzeba więc wiedzieć, że olejek geraniowy nie jest olejkiem z geranium, a olejek z geranium to olejek zdrawcowy. Da się to zrozumieć, co nie? 🙂
Dzisiejszy wpis będzie o pelargoniach i klasycznym olejku geraniowym. Cechą charakterystyczną jest jego różany, intensywny aromat. W zależności od gatunku może być on bardziej ziołowy, miętowy lub cytrynowy. W warsztacie perfumiarza służy on za substytut olejku różanego, gdyż jest dużo tańszy.
 |
| Plantacja pelargonii |
Pelargonie rosną dziko na południu Afryki. To właśnie stamtąd, w 1690 roku, przywieziono je do Europy. Pierwsze sadzonki umieszczono w Kew Gardens, w Anglii. Zapach tej rośliny doceniono jednak dopiero na początku XIX wieku, kiedy w 1819 roku udało się wydestylować pierwszy olejek geraniowy. Perfumiarze byli nim zachwyceni. W Grasse i we francuskiej Algierii powstały pierwsze plantacje ziela, które później rozprzestrzeniły się po całym świecie (warunkiem był jedynie ciepły klimat). Istnieje teoria mówiąca, że wszystkie hodowlane odmiany pelargonii pochodzą od roślin sprowadzonych do Grasse. Badania genetyczne jej nie wykluczają.
 |
| Kew Gardens w czasach obecnych |
Odmienne warunki środowiska spowodowały, że obecnie mamy trzy wzorce olejku geraniowego.
– olejek bourbon z wyspy Reunion o upojnym, różanym zapachu z bardzo silną nutą mięty;
– olejek francuski o łagodnej nucie różanej wzbogaconej cytryną i miętą;
– olejek chiński o najmocniejszym zapachu z nutą róży, cytryny i mięty.
Nie muszę dodawać, że największym producentem są dziś Chiny, ale za najbardziej szlachetny i wzorcowy uchodzi olejek z Reunionu. Z 1000 kg świeżych liści otrzymuje się zazwyczaj 2-3 kilogramy olejku. Wydajność plantacji liczy się też w ilości zbiorów na rok: na Reunionie można przeprowadzić nawet 3 zbiory, w Chinach 2, we Francji już tylko 1.
Ze spraw chemicznych trzeba wiedzieć, że za charakter aromatu olejku geraniowego odpowiada geraniol, cytronellol, mrówczan cytronellilu oraz tlenki różane.
 |
| Geraniol |
Warto też wiedzieć, że czysty olejek geraniowy z wyspy Reunion, pochodzący z najszlachetniejszego zbioru letniego, jest wykorzystywany do produkcji rodinolu. To jeden z najdroższych i najbardziej ekskluzywnych składników w warsztacie perfumiarza. Pod nazwą „rodinol” rozumiemy mieszaninę różnych alkoholi izolowanych z olejku geraniowego. Aby wydzielić te alkohole, najpierw olejek musi zostać zmydlony, później się go destyluje z parą wodną, a na końcu przeprowadza rektyfikację. Proces jest trudny, żmudny i kosztowny, ale sam rodinol pachnie ponoć obłędnie. Nigdy go nie poznałem, niestety.
